Szkliwiak to nowotwór, który rozwija się zazwyczaj w okolicach tylnej ściany żuchwy, lub w niektórych przypadkach w szczęce. Brak dodatkowych objawów sprawia, że staje się trudny do wykrycia w swojej początkowej fazie. Rozpoznawany często przypadkiem, stopniowo niszczy kości.
Szkliwiak – czym jest
Szkliwiak to nowotwór występujący w formie guza zębopochodnego w obrębie żuchwy. Rozpoznawany jest w większości przypadków w tylnej ścianie żuchwy, występuje jednak także w 20% przypadków w szczęce. Wyróżnia go brak jakichkolwiek objawów w początkowej fazie rozwoju, dlatego też jest trudny do wykrycia i wzrasta przez wiele lat. Dzieli się na rodzaje, które określa się szkliwiakiem:
- jednokomorowym,
- wielokomorowym,
- obwodowym,
- desmoplastycznym.
Szkliwiak zazwyczaj kwalifikuję się do nowotworów łagodnych, jednak wyróżnia się także szkliwiaka złośliwego, którego przerzuty dotyczą zazwyczaj płuc.
Przyczyny szkliwiaka
Szkliwiak dotyczy osób w każdym wieku, jednak diagnozuję się go najczęściej u osób pomiędzy 20 a 50 rokiem życia. Powstaje on w kości pozostałości listewki zębowej rogowaciejącego-torbielowatego guza zębopochodnego (w wyniku przemiany nowotworowej) lub w torbieli zębopochodnej. Powiązanie ma również z wirusem brodawczaka ludzkiego. Szkliwiak u dzieci to bardzo rzadki przypadek, jeżeli jednak występuje, dotyczy zazwyczaj zatrzymanego zęba i ma postać jednokomórkową.
Jakie są objawy szkliwiaka?
Szkliwiak początkowo nie daje żadnych objawów, dlatego często rozwija się niezauważony przez wiele lat. Do rozpoznania zachodzi zwykle przez przypadek, podczas wykonywania zdjęcia rentgenowskiego. Wykazuje on jednak sygnały alarmowe, które powinny być konsultowane z dentystą, takie jak:
- trudno gojące się rany po usunięciu zęba,
- przesunięcia zębów,
- asymetria twarzy,
- problemy z przyleganiem protezy,
- niedrożność nosa,
- obrzęk dziąseł, policzków,
- zaburzenia czucia.
Szkliwiak wykrywany jest przez badanie obrazowe zgryzu, takie jak RTG, USG, tomografia komputerowa, czy rezonans magnetyczny. Badania te pozwalają na ocenę wielkości guza i stopień wywołanych przez niego zmian. Rozpoznanie i złośliwość opierają się na badaniu histopatologicznemu, poprzez pobranie tkanki do badania lub zbadanie jej po usunięciu zmian.
Leczenie szkliwiaka
Szkliwiak jest nowotworem, dlatego również jego leczenie w dużej mierze zależne jest od stopnia zaawansowania, rodzaju oraz ewentualnych przerzutów. Podstawowym leczeniem jest usunięcie chirurgiczne zmian szkliwiaka pod postacią guzów. Niewielkie nowotwory podlegają całkowitemu ich usunięciu. W zaawansowanym stadium, przy dużych zmianach wykonuje się wycięcie segmentowe lub częściowe usunięcie żuchwy. Groźny nowotwór wymaga wdrożenia specjalistycznego leczenia, którym jest radioterapia lub chemioterapia.